شرکت سهامی عام چیست؟
در این مقاله از بحث های مشاوره حقوقی می خواهیم در مورد شرکت سهامی عام صحبت کنیم و بگوییم که این شرکت های به چه صورت هستند و چه ویژگی هایی دارند. پس تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.
شرکتها:
هر شرکتی در حیات خود سه مرحله را طی میکند:
۱- تشکیل و ثبت شرکت. ۲- حیات شرکت. ۳- انحلال و تصفیه
مهمترین نوآوری لایحه قانونی ۴۷ در خصوص شرکت سهامی تقسیم آن به دو نوع عام و خاص است. این تقسیمبندی در ماده ۴ بیان شده و طبق این ماده شرکت سهامی خاص شرکتی است که همه سرمایه آن در مرحله تشکیل توسط موسسین تعهد میشود.
شرکت سهامی چیست؟
شرکت سهامی عام: شرکتی است که در مرحله تاسیس بخشی از سرمایه آن را مردم باید تعهد و تامین کنند. ضابطۀ تفکیک سهامی عام و خاص: تأمین سرمایه در شرکت سهامی عام بخشی توسط مردم و در شرکت سهامی خاص تماماً با سهامداران. با توجه به ماده فوق مهمترین تفاوت شرکتهای سهامی خاص و سهامی عام آن است که در سهامی خاص همه سرمایه را موسسین متعهد و تأمین میکنند و مردم در سرمایهگذاری مشارکت ندارند. ولی در سهامی عام بخشی از سرمایهگذاری توسط مردم انجام میشوند.
در برخی موارد لایحه قانونی از جمله ماده ۱۰۷ لایحه ۴۷ قانون تجارت عبارت شرکت سهامی عمومی به جای شرکت سهامی عام استفاده شده است! سهامی عمومی = سهامی عام
مهمترین وجه شباهت شرکتهای سهامی عام و سهامی خاص موارد زیر است:
۱-هر دو از شرکتهای سرمایه هستند: و این از قسمت اخیر ماده ۱ استنباط شده است.
ماده ۱ لایحه ۴۷: شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده است. و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آنها است.
شرکت تجارتی سرمایه: شرکتی است که شرکای آن در قبال بدهی آن مسئولیت شخصی ندارند و این حکم در خصوص شرکتهای سهامی از ماده ۱ لایحه قانونی سال ۴۷ استنباط شده است.
شرکت تجاری سرمایه شرکتی است که شرکای آن در قبال بدهی آن مسئولیت شخصی ندارند.
با توجه به ویژگی مورد بحث اشخاصی که با شرکت سهامی به صورت اعتباری معامله میکنند، جهت حفاظت از منافع خود باید تضمین و وثیقه کافی تحصیل کنند. یکی از تضمیناتی که میتوانند بگیرند ضمانت شرکت سهامی توسط صاحبان سهام است.
یکی از تضمیناتی که ؟؟؟ شرکت سهامی معمولاً اخذ میکنند امضای پشت سند تجارتی صادر شده توسط شرکت بهوسیلۀ سهامداران آن به منظور ضمانت است. در این حالت طلبکار میتواند وجه سند را از ضامنین (صاحبان سهام) مطالبه کند.
وجه اشتراک دو سهامی عام و خاص: شرکتهای سهامی بازرگانی محسوب میشوند
هر دو شرکت از شرکتهای تجاری شکلی هستند.
ماده ۲ لایحه قانونی ۴۷: شرکت سهامی بازرگانی محسوب میشوند. ولو اینکه موضوع عملیات آن امور بازرگانی نباشد. ویژگی اخیر مستند به ماده ۲ لایحه قانونی است. طبق این ماده شرکت سهامی، بازرگانی محسوب است ولو اینکه موضوع عملیات آن بازرگانی نباشد.
شرکت شکلاً تجارتی: شرکتی است که موضوع فعالیت آن ممکن است از اعمال تجارتی ذاتی یا از اعمال غیرتجارتی باشد. در مقابل شرکت موضوعاً تجارتی شرکتی است که موضوع فعالیت آن باید از عمل تجارتی ذاتی باشد.
اعمال تجارتی ذاتی، اعمال مندرج در ماده ۲ قانون تجارت (اصلی) است. برای مثال ارائه خدمات مشاوره از قبیل مشاوره فنی مهندسی یا حقوقی از اعمال تجارتی ذاتی است. شرکت سهامی عام یا خاص میتواند موضوع فعالیت خود را ارائه خدمات مشاوره حقوقی قرار دهد. ولی شرکت با مسئولیت محدود نمیتواند چنین موضوعی را برای فعالیت خود انتخاب کند. زیرا شرکت با مسئولیت محدود شرکت موضوعاً تجاری است.
ماده ۲ قانون تجارت ۱۳۱۱: معاملات تجارتی از قرار ذیل است:
۱-خرید یا تحصیل هر نوع مال منقول به قصد فروش یا اجاره اعم از اینکه تصرفاتی در آن شده باشد یا نشده باشد.
۲-تصدی به حمل و نقل از راه خشکی، یا آب یا هوا یا به هر نحوی که باشد.
۳-هر قسم عملیات دلالی یا حقالعمل کاری یا عاملی
۴-تاسیس و به کار انداختن هر قسم کارخانه مشروط بر اینکه برای رفع حوائج شخصی نباشد.
۵-تصدی به عملیات حراجی
۶-تصدی به هر نوع نمایشگاه عمومی
۷-هر قسم عملیات صرافی و بانکی
۸-معاملات برواتی اعم از اینکه بین تاجر یا غیرتاجر باشد.
۹-عملیات بیمه بحری
۱۰-کشتیسازی و خرید و فروش کشتی و کشتیرانی داخلی یا خارجی و معاملات راجعه به آنها
وجه ۲: ؟؟؟
انحلال شرکت سهامی براساس رای دادگاه یا تصمیم سهام داران نمیباشد تا ؟؟؟ تصفیه شرکت ادامه دارد.
وجه مشترک سوم شرکت سهامی عام و خاص: شخصیت حقوقی هر دو از تاریخ ثبت آنها در دفتر ثبت شرکتها آغاز میشود و طبق ماده ۲۸ لایحه قانونی با ختم عملیات تسویه شخصیت حقوقی شرکت سهامی زایل میشود.
طبق این ماده تا خاتمه امر تصفیه شخصیت شرکت حقوقی جهت انجام امور تسویه (تصفیه)باقی خواهد ماند.
به این ترتیب انحلال شرکت سهامی (به حکم دادگاه یا تصمیم سهامداران) باعث زوال شخصیت حقوقی شرکت نمیشود.
ماده ۲۰۸ لایحه ۴۷: تا خاتمه امر تصفیه شخصیت حقوقی شرکت جهت انجام امور مربوط به تصفیه باقی خواهد ماند و در ایران تسویه موظف به خاتمه دادن کارهای جاری و اجرای تعهدات و وصول مطالبات و تقسیم دارایی شرکت میباشند و هرگاه برای اجرای تعهدات شرکت معاملات جدیدی لازم باشد مدیر تسویه انجام خواهند داد.
وجه اشتراک ۴: انتخاب مدیرعامل در هر دو شرکت الزامی است:
در برخی شرکتهای تجارتی انتخاب مدیرعامل قانون الزامی و در برخی اختیاری است. در شرکتهای سهامی عام، خاص، تعاونی متعارف، و تعاونی سهامی عام انتخاب مدیرعامل اجباری است. در بقیه شرکتها قانوناً اختیاری است.
طبق ماده ۱۲۴ لایحه قانونی: هیأت مدیره باید اقلاً یک نفر شخص حقیقی را به عنوان مدیریت عامل انتخاب کند و حدود اختیارات و مدت تصدی و حقالزحمه او را تعیین کند.
در صورتی که مدیر عامل عضو هیأت مدیره باشد، دوره مدیریت عامل او از مدت عضویت او در هیأت مدیره، بیشتر نخواهد بود. مدیر عامل شرکت نمیتواند در عین حال رئیس هیأت مدیره همان شرکت باشد مگر با تصویب سه چهارم آراء حاضر در مجمع عمومی.
تبصره: هیأت مدیره در هر موقع میتواند مدیرعامل را عزل کند.
مشاوره حقوقی رایگان در رابطه با شرکت سهامی عام
