دستور موقت یا دادرسی فوری چیست؟
دستور موقت یا دادرسی فوری در اموری است که فوریت امر اقتضاء می کند و دادگاه به درخواست ذینفع دستور موقت صادر می کند.
زمانی که شما در حوزه مشاوره حقوقی به دستور موقت نیاز داشته باشید قطعا ما به شما کمک خواهیم کرد و اطلاعات لازم را برای درخواست هر چه سریعتر این مسئله در اختیار شما قرار خواهیم داد. گاهی اوقات ممکن است بخاطر برخی از مسائل و دلایل مجبور باشید تا دستور موقت یا فوری را از دادگاه دریافت نمایید. پس حتما به یک مشاور نیاز دارید تا بتواند این فرآیند را در سریعترین زمان ممکن به شما بگوید و مدارک و اطلاعات لازم برای انجام این پروسه را در اختیار شما قرار دهد.
تیم ما آماده همکاری با شما عزیزان می باشد.
مواد دادرسی فوری یا دستور موقت
موارد دادرسی فوری بر دو نوع است:
۱- اموری که محتاج به تعیین تکلیف فوری دارد:
گاهی اوقات برای انجام برخی از حکم ها هیچ فرصتی وجود ندارد و باید در سریع ترین زمان ممکن حکم صادر گردد. برای همین از دادرسی فوری یا دستور موقت استفاده می شود تا از بروز خسارت ها و ضرر های غیر قابل جبران جلوگیری شود.
۲- زمانی که اشکالاتی در جریان اجرای احکام یا اسناد لازم‌الاجرای اداره ثبت پیش آید و محتاج به دستور فوری است .
از این قبیل اشکالات فراوان است؛ به عنوان مثال، به مانع برخوردن بازداشت اموال، اعتراض‌های صاحب اموال یا اشخاص ثالث و اعتراض راجع به تشریفات اموال. البته تمام این اختلافات جنبه فوریت ندارد.
شرایط صدور دستور موقت
مطابق ماده ۳۱۸ قانون آیین دادرسی مدنی قانونگذار به خواهان ۲۰ روز مهلت داده تا برای اثبات دعوای خود دادخواست تنظیم و آن را به دادگاه صالح تقدیم کند، که از زمان صدور دستور موقت آغاز میشود. این قرار در تمامی موارد اعم از مالی و غیر مالی قابلیت صدور دارد. همچنین بر اساس تبصره ۱ اجرای دستور موقت مستلزم تایید رییس حوزه قضایی است.
پرداخت خسارت احتمالی در دستور موقت
بر اساس ماده ۳۱۹ قانون آئین دادرسی مدنی، دادگاه وظیفه دارد برای جبران خسارت احتمالی که از دستور موقت حاصل می شود از مدعی تأمین اخذ کند که در این صورت دستور موقت منوط به دادن تأمین خسارت است. بنابراین به دادگاه تکلیف شده است که در هر مورد تصمیم بگیرد برای صدور دستور موقت از مدعی تامین بخواهد. البته تعیین میزان خسارت احتمالی بر اثر اجرای دستور موقت نیز بعهده قاضی است و هنگام تعیین مبلغ مذکور عامل زمان هم در نظر گرفته می شود. به این معنی که دادگاه باید با توجه به نوع دعوی و مدافعات احتمالی و سایر عوامل موثر در طول جریان رسیدگی مدت تقریبی دادرسی را در نظر بگیرد و براساس آن خسارت احتمالی خوانده را تامین کند. به طور مثال در دستور موقت بر توقیف وجه نقدی در بانک دادگاه نمی تواند و نباید از صدی دوازده آن مبلغ در مدت شش ماه کمتر تامین بگیرد چه در آن صورت تمامی خسارت احتمالی خوانده را تامین نکرده و برخلاف ماده مذکور اقدام کرده است.
تأمین خسارت احتمالی می تواند نقد مانند اسناد تجاری، سهام و ضمانت نامه بانکی و یا غیر نقد یعنی وثیقه گذاشتن اموال غیر منقول باشد. بدیهی است چنانچه در مهلتی که دادگاه جهت پرداخت خسارت احتمالی تعیین کرده اقدامی نشود، دادگاه اختیار دارد نسبت به صدور قرار رد درخواست دستور موقت اقدام نماید.
دستور موقت تنها با درخواست ذینفع، نه دادگاه
جالب است بدانید که هیچ وقت دادگاه نمیتواند دستور موقت و دادرسی فوری را صادر نماید بلکه باید یک شخصی به عنوان مدعی این درخواست را به دادگاه بدهد و بعد از آن دادگاه حکم را اجرایی و عملی کند. اگر دقت کرده باشید در عنوان قبلی ذکر کرده ایم که اگر شخص مدعی نتواند جرم را اثبات کند ملزم به پرداخت جریمه است و باید ضرر و زیان شخص بازداشت شده را در این مدت زمان پرداخت نماید.
در چه حالتی دستور موقت لغو میشود؟
در دو حالت وجود دارد که دستور موقت لغو شود.
۱- منتفی شدن دستور موقت
زمانی که شخص درخواست دهنده از درخواست خود صرف نظر کند یا اینکه اصل دعوا از بین برود. پس دیگر نیازی به صدور دستور موقت نیست.
۲-زمانی که شخص متقابل (طرف دعوا) مال یا مبلغی را معادل و مورد نیاز شخص مدعی به دادگاه به صورت امانت ارائه دهد.
اگر شخصی ماشین خود را فروخته باشد و شخص خریدار هزینه را پرداخت نکند، ماشین توقیف می شود اما شخص خریدار می تواند مالی را معادل با مبلغ ماشین در اختیار دادگاه قرار دهد تا دستور موقت مربوط به توقیف خودرو را از سر خود باز کند.
دستور موقت مطابق ماده ۳۱۱ و ۳۱۲ آ.د.م:
مطابق این مواد صدور دستور موقت در صلاحیت قاضی دادگاه می باشد. پس هرگاه موضوع دستور موقت، در محلی غیر از مقرر دادگاه های یاد شده باشد، درخواست دستور موقت از آن دادگاه ها به عمل می آید.
دستور موقت مطابق ماده ۳۱۶ قانون آ.د.م:
دستور موقت یا دادرسی فوری ممکن است دایر بر توقیف مال یا انجام عمل و یا منع از انجام عمل باشد.
دستور موقت مطابق ماده ۳۱۹ قانون آ.د.م:
دادگاه جهت صدور دستور موقت موظف به اخذ خسارت احتمالی می باشد که ممکن است وجه نقد نباشد.
دستور موقت مطابق ماده ۳۲۱ قانون آ.د.م:
در صورتی که طرف دعوا تامینی بدهد که به نظر دادگاه مناسب باشد دادگاه در صورت مصلحت از آن رفع اثر خواهد نمود.
نکته:
مهلت اقامه دعوا پس از درخواست دستور موقت و صدور آن بیست روز می باشد.
نکته:
درخواست دستور موقت مستلزم پرداخت هزینه دادرسی معادل دعاوی غیر مالی است.
مهم:
اجرای دستور موقت مستلزم تایید رئیس حوزه قضایی می باشد.
نکته:
درخواست دستور موقت قابلیت طرح در مراحل بدوی و تجدیدنظر را دارد.
نکته:
صدور دستور موقت مستلزم تقدیم درخواست ذینفع استکه می تواند قبل از تقدیم دادخواست یا ضمن دادخواست راجع به اصل دعوا یا در جریان دادرسی مطرح گردد.
هم:
- به دلیل جوانب متعدد و گاهاً پیچیده در این موارد لطفا قبل از هرگونه اقدامی اطلاعات کامل را در این خصوص کسب نمایید.گروه حقوقی وکلای عدالتبا کادری از بهترین وکلا و مشاورین حقوقی تا رفع کامل این مشکل در کنار شما خواهند بود. با ما تماس بگیرید و در این زمینه یا موارد مشابه مشاوره حقوقی رایگان بگیرید.
